Ook in de afvalbranche verzamelen we met z’n allen steeds meer data. Chips in kliko’s, toegangscontrole bij ondergrondse containers, GPS gegevens van inzamelvoertuigen, ledigingen door inwoners, saldo’s, en ga zo maar door. Maar mag dat eigenlijk wel?

Nou en?

Het korte antwoord is: ja. Iedereen mag nog altijd alle soorten en maten van data verzamelen. Al zijn er wel een aantal voorwaarden…

Met het verzamelen van dat van in de basis onschuldige informatie is een hoop te doen. Hoe erg is het nou eigenlijk dat de inzamelaar weet dat een container van een specifiek adres geleegd is? Wat maakt het uit dat gemeente weet hoe vaak een bewoner van een specifiek adres een afvalzak aanbiedt bij een ondergrondse? Op het eerste oog misschien niet, maar zoveel mensen zoveel wensen ook op het gebied van privacy.

Arnhem zet de toon

In Arnhem is er een bekende afvalpas-privacy-zaak aan de orde geweest met een interessante uitspraak. In het kort heeft de rechter bepaald dat wanneer er een gerechtvaardigd belang is, of wanneer er een wettelijke verplichting is, de data verzameld mag worden. Maar wat is nou dat gerechtvaardigde belang of die verplichting?

Voor we een lijst opsommen van mogelijk gerechtvaardigde belangen, is het belangrijk om eerst de volgende basisprincipes in de gaten te houden:

• verzamel zo min mogelijk data
• de data die verzameld wordt, doe dat zo anoniem mogelijk
• zet op papier welke data je verzameld en waarom en maak dit openbaar
• laat de persoon weten dat je data van hem/haar verzameld
• sluit verwerkersovereenkomsten met partijen die u gebruikt voor de dataverzameling

Maar wat zijn nou die gerechtvaardigde belangen en verplichtingen waar de rechter over sprak? Tja, daar heeft de rechter geen exacte uitspraak over gedaan.

Belangen en plichten

Er zijn een aantal onderwerpen die onder de bovenstaande termen zouden kunnen vallen. Denk aan het doorvoeren van diftar. Daarvoor is het wel zo handig als de uitvoerende partij een adres heeft waar de factuur uiteindelijk heen gestuurd moet worden van het gebruik van de inzamelmiddelen.

Maar een gemeente heeft bijvoorbeeld ook een plicht om zo zuinig mogelijk met belastinggeld om te gaan. Om dit waar te kunnen maken betekend het ook dat er zo min mogelijk containers in het straatbeeld zijn of dat deze zo doeltreffend mogelijk gebruikt worden. Dit kan worden bewerkstelligd door toegangscontrolesystemen op ondergrondse containers of door chips in minicontainers.

En zo kunnen we nog een aantal voorbeelden bedenken. Kortom, u mag als gemeente nog altijd data verzamelen, mits u het maar zo zuinig mogelijk doet en de inwoner laat weten dat u dit doet. Daarvoor is door de NVRD een stappenplan ontwikkeld.

Iedereen blij !?

Met data als grondslag is onomstotelijk vast te stellen dat organisaties effectiever en efficiënter kunnen werken. Uiteraard moet er wel met gezond verstand gekeken worden naar de mate en hoeveelheid van dataverzameling. Dat het kan, kunnen wij bewijzen. Vraag het gerust bij ons na hoe we dat doen. Uiteindelijk kunt u met de juiste manier van data verzamelen zeer kostenbesparend werken voor uw inwoners. En een lage(re) afvalstoffenheffing, daar heeft nog nooit iemand over geklaagd!