Waarschijnlijk weten weinig mensen dat ‘kliko’ een samenvoeging is van de namen Klinkenberg en Koster. Deze familiebedrijven ontwikkelden in de jaren zeventig van de vorige eeuw afvalcontainers en maken die tegenwoordig op grote schaal voor verschillende Europese landen. Ook in gemeente Rotterdam staan de kliko’s.

Kliko’s worden gemaakt door de combinatie Eurobins
en WTS die in de markt bekend zijn als “Kliko”. Zij wonnen in concurrentie van vijf andere partijen een grote aanbesteding van de gemeente Rotterdam. De komende vijf jaar zullen ze 100.000 containers leveren. Ze wonnen de opdracht om één heel duidelijke reden: duurzaamheid en circulariteit staan voorop bij de productie van hun minicontainers.

Circulair materiaalgebruik

Waar kliko’s eerst van volledig nieuw geproduceerde kunststof werden gemaakt, is dat tegenwoordig wel anders. Jan Huizer, salesmanager van Kliko, vertelt dat ze tegenwoordig zoveel mogelijk van gerecycled materiaal worden gemaakt. Heel eenvoudig is dat niet, legt Huizer uit: “Je basismateriaal is heel belangrijk. Zo is zonlicht bijvoorbeeld van grote invloed op de kwaliteit van je plastic. Staat een container dertig jaar buiten, dan wordt het materiaal heel hard en is deze lastiger te recyclen.”

Maar uiteindelijk kan het materiaal in bijna elk geval wel gerecycled worden. Eerst worden de containers goed gewassen. Huizer: “Daarna halen we de oude containers door de shredder, die er kunststofkorrels van maakt. Die kan je omsmelten en gebruiken om een nieuwe kliko van te maken.” Een deel van het hergebruik gebeurt met plastic uit huishoudelijk afval: “Dit vormt zeker 10% van de grondstof voor de containers van Rotterdam. Ongeveer 90% komt van oude kliko-bodies”, aldus Huizer.

Recyclen levert wel een beperking op: door de eigenschappen van de kunststof is het alleen mogelijk om donkerder gekleurde containers te maken.

Jan Huizer

Recyclen levert wel een beperking op: door de eigenschappen van de kunststof is het alleen mogelijk om donker gekleurde containers te maken. “Elke gemeente heeft zijn eigen eisen wat betreft de kleur van een container. Zoals blauw voor oud papier, groen of bruin voor gft,” vertelt Huizer. “Dat is dus moeilijk, want je kunt bijvoorbeeld geen lichtblauwgekleurde container van gerecycled materiaal maken.” Maar ook daar zijn oplossingen voor. Simon de Roo, inkoper bij gemeente Rotterdam, vertelt dat de gemeente ervoor heeft gekozen om zowel de body als het deksel in de kleur grijs te laten maken, “waarbij de fractie aangegeven wordt met een gekleurde clip. Hierdoor is het mogelijk ook het deksel voor de helft van hergebruikt materiaal te maken.”

Dunner maken of langer meegaan

Er is op nog een belangrijk vlak milieuwinst behaald. De kliko’s worden niet alleen van gerecycled materiaal gemaakt, maar zijn ook dunner dan vroeger. “De wanden van de eerste generatie kliko’s waren zes millimeter dik. Daardoor waren ze zwaar en ook duur om te maken,” licht Huizer toe. Maar daar stond wel een lange levensduur van dik dertig jaar tegenover. “Sommige van die kliko’s staan nu nog steeds op straat.” Dat ligt bij de nieuwe kliko’s net iets anders.

“Nu zijn de wanden circa drie millimeter dik. Dat is goedkoper om te maken en je hebt minder materiaal nodig. De sterkte is nog steeds ruim voldoende, door een aangepast ontwerp en verstevigingsribben. We zoeken daarbij naar een optimum tussen materiaalbesparing en levensduur. Het is een hele puzzel om uit te maken wat de duurzaamste optie is. Een bak van volledig nieuw materiaal maken die dertig jaar meegaat, of van gerecycled materiaal dat dan een jaar of vijftien meegaat.” Om toch een objectieve keuze te kunnen maken, heeft Rotterdam een ingenieuze formule ontwikkeld en toegepast. Die brengt alle variabelen met elkaar in verband om objectief uit te kunnen rekenen wat de duurzaamste kliko is.

Als je een kliko een stuk dunner maakt, zijn er ook andere factoren die een rol spelen en waar je niet zomaar aan zou denken. “Vroeger hadden de vrachtwagens die kliko’s leegden vaak een achterlader. Bakken werden achterop op een stang door de vrachtwagen opgetild en leeg gekiept. Maar de afgelopen vijftien jaar is er een ontwikkeling geweest naar grijparmen, die de container in het midden vastgrijpen en optillen. Daardoor gingen oude containers scheuren op die plekken. Nu zit daar een soort kreukelzone, zodat de container toch weer langer meegaat.”

Duurzaamheid en ciculariteit op allerlei manieren

De gemeente Rotterdam vroeg in zijn aanbesteding om containers met een garantie van minimaal vijf jaar. Maar voor Kliko lag de standaard veel hoger: zij boden garantie tot wel vijftien jaar. “De combinatie van een lage prijs, een laag gewicht van de container en maximale garantie hebben er mede aan bijgedragen dat Eurobins als beste uit de aanbesteding naar voren kwam,” vertelt de Roo. Die combinatie kan Kliko alleen bereiken dankzij zo veel mogelijk hergebruik en een slim ontwerp, dat bij minder grondstofgebruik toch voldoende sterkte enlevensduur oplevert.

Ook op andere vlakken dan puur de productie doet de Kliko groep erg zijn best voor maximale duurzaamheid. Huizer: “Voor de productie gebruiken we groene elektriciteit, de restwarmte die bij de productie vrijkomt vangen we af en slaan we op in de bodem om in de winter onze kantoren mee te verwarmen. We hebben overal ledverlichting en onze vorkheftrucks zijn elektrisch.”